Lampy halogenowe nie bez powodu zawojowały rynek oświetlenia.
Niewielkich rozmiarów żarnik dał ogromne pole do popisu producentom opraw.
Źródło światła umieszczone za matowym szkłem oświetli równomiernie całą ścianę. Ten sam żarnik umieszczony w oprawie z soczewkowym odbłyśnikiem skupi światło oświetlając jeden wiszący obraz. W obydwu przypadkach obudowa musi odprowadzać duże ilości ciepła. Dotykanie włączonej lampy halogenowej gołą ręką grozi poparzeniem. Nie mamy pełnej swobody w rozmieszczaniu opraw.
Mniejsze niż w przypadku tradycyjnych żarówek zużycie energii, nie uchroni halogenów przed wypieraniem przez nowoczesne oświetlenie LED - coraz doskonalsze i pozbawione wad oświetlenia żarowego.
Od oświetlenia typu LED nie ma odwrotu. Wiodący producenci rozszerzają ofertę oświetlenia tego typu. Nie ulega wątpliwości, że LED, czyli oświetlenie diodowe całkowicie zastąpi tradycyjne żarowe źródło światła. W katalogach na rok 2010 znajdziemy już gamę oświetlenie przeznaczonego nawet do pełnego oświetlania wnętrz użyteczności publicznej. Należy jednak pamiętać, że technologia ta stosowana w oświetleniu wnętrz rozwija się. Nie wszystkie produkty oferowane na rynku warte są uwagi i swojej ceny.
Do produktów diodowych, które słusznie znalazły już uznanie inwestorów należą: oświetlenie dekoracyjne oraz oświetlenie zwane “przeszkodowym”. Jego zadaniem jest wzbogacenie wnętrza, podkreślenie wybranych elementów oraz optyczne powiększenie pomieszczeń. Do osiągnięcia takich efektów z powodzeniem zastosować możemy diody LED. Przeciwnicy tej technologii mówią o świetle mało intensywnym i zimnym. Pamiętajmy jednak, że oświetlenia dekoracyjnego nie stosujemy do pełnego oświetlenia wnętrza. Z zasady emituje ono światło o małym natężeniu.
Z racji na stosunkowo niewielkie oddziaływanie, nie jest najważniejszy precyzyjny dobór temperatury światła. Natomiast na jego zastosowanie mamy najczęściej niewiele miejsca do dyspozycji. Przestrzeń za lustrem; pod półką; krawędź blatu, listwa przypodłogowa; w końcu sama podłoga – to miejsca gdzie oświetlenie LED możemy zamontować i sprawdzi się tam znakomicie.
Istotne jest aby całe oświetlenie diodowe wybrane do mieszkania czy domu emitowało podobną barwę światła. Wzmocni to wrażenie ładu i porządku. Warto przed zakupem obejrzeć zestawione ze sobą na ekspozycji włączone oprawy.
Niezwykle istotną cechą LED-ów jest mały pobór energii o niskim napięciu oraz znikoma emisja ciepła. Nie trzeba zachowywać minimalnych odległości. Nie musimy obawiać sie dotknięcia gołą skórą. Źródło światła może stykać się z przedmiotami nie powodując nagrzewania. Jest to oświetlenie bardzo bezpieczne.
Bardzo długą żywotność diody pozwala na wykonanie nieotwieranej hermetycznej obudowy. Zamontować możemy je nawet w kabinie prysznicowej zachowując pełne bezpieczeństwo.
Ciekawym rozwiązaniem jest oświetlenie “przeszkodowe”, którego nazwa wywodzi się z zastosowania w salach widowiskowych. Po zgaszeniu głównych świateł, delikatne światło uwypukla krawędzie schodów i pochylni. To rozwiązanie coraz częściej spotykane w domach. Niskie zużycie energii oraz trwałość diody pozwalają na swobodne świecenie przez całą noc, a nawet non stop.
Stylistyka opraw diodowych jest zazwyczaj bardzo nowoczesna. Nie powinni jednak omijać ich wielbiciele stylu tradycyjnego. Niewielkie i proste oprawy “zginą“ w bogatym wnętrza. Pozostanie zaś miłe wrażenie światła.
Źródło światła może znajdować się właściwie wszędzie i pozostać niewidoczne. Wtedy podkreślone są elementy oświetlone. Jest to rozwiązanie preferowane przez wielu projektantów. Pamiętajmy jednak, że uzyskanie intensywnego oświetlenia będzie związane z większym wydatkiem.
Oświetlenie LED może być zamiennikiem dla niektórych halogenów, które służą w naszych mieszkaniach od lat. Uwzględniajmy to w planach remontowych. Wymagania techniczne dla LED-ów są mniejsze niż dla oświetlenia żarowego. Zamontujemy je bez problemu w płycie gipsowo-kartonowej, jak i w tynku. Niewielkie gabaryty opraw pozwalają na dużą swobodę.
Najciekawszym obecnie rozwiązaniem są listwy LED montowane w posadzce. Wrażenie przebijania się światła przez podłogą jest nie do przecenienia. Optyczne odciążenie podłogi i powiększenie pomieszczenia jest tu gwarantowane. Zastosowanie warto jednak uwzględnić w projekcie remontu bądź budowy. Architekt podpowie jak uzyskać najlepszy efekt.
Oświetlenie może być zamontowane z powodzeniem w podłodze łazienki. Polska norma pozwala na umieszczenie opraw nawet wewnątrz kabiny. Wszystkie urządzenia elektryczne umieszczone w łazience muszą jednak posiadać odpowiednie oznaczenie IP. Zawsze warto, w tej sprawie, zasięgnąć porady wykwalifikowanego elektryka.
mgr inż. arch. Maciej Szediwy
(fragmenty artykułu opublikowane na łamach czasopisma CZTERY KĄTY 07.2010)